Inne pojęcia

Antymetyki – grupa leków do zapobiegania wymiotom

 

Antybiotyki – leki skuteczne w zwalczaniu chorób wywołanych bakteriami

 

Antygeny HLA – główny układ zgodności tkankowej człowieka

 

Biopsja – pobranie wycinka tkanki

 

Cewnik – plastikowy wężyk w zależności od przeznaczenia prowadzący różnego rodzaju płyny (np. cewnik dożylny, cewnik do pęcherza moczowego)

 

Chemioterapia – leczenie za pomocą cytostatyków

 

Chromosom – istotny składnik jądra komórkowego, nosiciel czynników dziedzicznych, zbudowany głównie z kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA)

 

Cytostatyk – lek niszczący komórki nowotworowe

 

Erytrocyt – krwinka czerwona, składnik krwi transportujący tlen

 

Granulocyt  – krwinka biała (leukocyt), składnik krwi, który bierze udział w zwalczaniu zakażeń

 

Grasica – gruczoł położony w klatce piersiowej, tuż za mostkiem

 

Hemoglobina (Hb) – białko wiążące tlen i dwutlenek węgla w erytrocytach

 

Histologia – nauka o tkankach

 

Immunoglobulina (Gammaglobulina) – białko uzyskane z ludzkiego organizmu (przeciwciało), podawane pacjentom w celu zapobiegnięcia określonej chorobie (np. wirusowemu zapaleniu wątroby, ospie, półpaścowi, cytomegalii) lub podniesienia sił obronnych ustroju w czasie już trwającej infekcji

 

Infekcyjny – zakaźny

 

Kariotyp – badanie struktury chromosomów w komórce (liczby i budowy)

 

Katecholaminy – hormony rdzenia nadnerczy i produkty ich rozpadu, wydzielane z moczem, ich ilość może zostać chemicznie określona po całodobowej zbiórce moczu

 

Kontrast (środek kontrastujący, środek cieniujący) – różne płyny, widoczne na obrazie rentgenowskim jako zacienienia, np.  w badaniu nerki (urografii dożylnej), naczyń (angiografii), układu komór mózgu (wentrykulografii) i kanału rdzenia kręgowego (mielografii), środki kontrastujące połyka się lub wprowadza w formie wlewu doodbytniczego lub dożylnego

 

Laparotomia – chirurgiczne otwarcie jamy brzusznej

 

Leukocytoza –liczba leukocytów

 

Leukopenia – zmniejszenie liczby leukocytów

 

Limfocyt – forma leukocytu

 

Neurolog – lekarz chorób układu nerwowego

 

Opony mózgowe (względnie opony rdzenia) – tkanki otaczające mózg lub rdzeń kręgowy

 

Ośrodkowy układ nerwowy (OUN), centralny układ nerwowy – mózg i rdzeń kręgowy

 

Patolog – lekarz specjalizujący się w histopatologicznej ocenie zmienionej patologicznie tkanki

 

Płyn mózgowo-rdzeniowy – płyn powstający w jamie podogonowej mózgu, otaczający mózg i rdzeń kręgowy

 

Półpasiec – ostre zapalenie nerwu, z tworzeniem się pęcherzyków na zmienionym zapalnie podłożu, wywołane przez wirus identyczny z wirusem wywołującym ospę wietrzną

 

Remisja – stan, w którym zniknęły wszystkie oznaki choroby i nie wykrywa się ich typowymi metodami badań

 

Rozmaz krwi – pobraną kroplę krwi umieszcza się na szkiełku podstawowym i rozmazuje drugim pod mikroskopem dokonuje się przeglądu poszczególnych krwinek i ocenia ich skład procentowy

 

Stadium (stadium choroby) – stopień zaawansowania choroby – istotny w doborze terapii

 

Szpik kostny – tkanka znajdująca się wewnątrz kości (w jamie szpikowej), w której powstają krwinki

 

Śródpiersie – środkowa część klatki piersiowej, w której znajduje się wiele narządów (serce, grasica, duże naczynia, węzły chłonne, przełyk itd.)

 

Terapia – leczenie

 

Transfuzja – podanie krwi dawcy lub jej części składowych biorcy (choremu dziecku). Zazwyczaj podaje się koncentraty krwi, tzn. tylko te jej składniki, które potrzebne są dziecku w danym momencie (erytrocyty, trombocyty). Aby otrzymać taki koncentrat, dawca krwi podłączony zostaje na kilka godzin do urządzenia oddzielającego żądane składniki od pozostałych i gromadzącego je w sterylnym plastikowym naczyniu. W większości stacji koncentraty dodatkowo naświetla się w celu uniknięcia sytuacji, w której organizm biorcy wytworzy przeciwciała przeciwko podawanemu preparatowi. Spowodowałoby to problemy z tolerancją następnych transfuzji

 

Trombocyty  – krwinki płytkowe, działają przeciwkrwotocznie

 

Trombocytopenia – małopłytkowość

 

Wybroczyny (petocje) – krwawienia widoczne na skórze

 

Zakrzepowe zapalenie żył – zapalenie ścian żył, np. w następstwie podrażnienia przez leki lub cewnik itd.

 

J.R.K.