Pierwsze kroki – algorytmy postępowania dla rodziców w momencie zauważenia niepokojących objawów.
Rozpoznanie nowotworu u dziecka jest zawsze niespodziewanym wstrząsem dla jego rodziców. Czasami zdarza się jednak, że już wcześniej, przez pewien okres czasu mogą występować różne objawy wskazujące na ciężką chorobę dziecka. Ogromne znaczenie dla końcowego efektu leczenia ma stopień zaawansowania choroby nowotworowej w momencie ustalenia rozpoznania. Im bardziej zaawansowany proces chorobowy, tym większa masa nowotworu, czyli liczba komórek nowotworowych w organizmie i równocześnie tym mniejsza jest skuteczność leczenia.
U dzieci, w przeciwieństwie do osób dorosłych, szybkość zwiększania się masy nowotworu jest bardzo duża. Oznacza to, że u dziecka bardzo szybko zwiększa się liczba komórek nowotworowych. Początkowo nowotwór rozwija się w sposób bezobjawowy, gdyż liczba komórek nowotworowych nie jest na tym etapie w stanie spowodować jakichkolwiek poważniejszych, widocznych na zewnątrz zmian w funkcjonowaniu organizmu. Jednak w pewnym momencie wielkość nowotworu zaczyna zaburzać funkcjonowanie organizmu i wtedy pojawiają się pierwsze objawy kliniczne choroby. Jest to najdogodniejszy moment do rozpoczęcia leczenia, gdyż zastosowane leki mają do zniszczenia stosunkowo niewielką liczbę komórek. Wraz ze wzrostem nowotworu skuteczność leczenia staje się coraz mniejsza, aż w końcu na pewnym etapie rozwoju nowotworu, wtedy kiedy jest wysoki stopień zaawansowania procesu nowotworowego, leczenie przestaje być skuteczne i następuje śmierć organizmu. Z tego względu tak ważne jest, aby zarówno lekarze, jak i rodzice potrafili zwrócić uwagę na pewne niepokojące objawy, które mogą być (ale nie muszą) oznaką procesu nowotworowego w organizmie dziecka.
W przypadku wystąpienia takich objawów należy jak najszybciej przeprowadzić odpowiednie badania, które pozwolą na ustalenie lub wykluczenie rozpoznania nowotworu. Należy przy tym wyraźnie stwierdzić, że nie ma charakterystycznych, specyficznych objawów mogących jednoznacznie sugerować chorobę nowotworową u dziecka. Wręcz przeciwnie, większość z tych wstępnych objawów może występować w różnego rodzaju schorzeniach często występujących u dzieci i będących tylko krótkotrwałymi zaburzeniami zdrowia. Najczęściej dotyczy to różnego rodzaju infekcji. Przyczyną niepokoju może być jednak brak właściwej reakcji na leczenie po 7-10 dniach jego stosowania.
J.R.K.
